Van de 6 miljoen inwoners van Ede hebben er ongeveer 5,9 miljoen de hele dag niets te doen. En wat ga je doen als kip of varken in een donkere schuur zonder ruimte en daglicht? Schijten. Boeren. Braken. Of samengevat: stikstof uitstoten. De gemeente Ede is een brandhaard in Nederland als het gaat om stikstofuitstoot en we merken daar zelf ook veel van. De natuur gaat namelijk naar de kloten. Bomen gaan dood, vogels kunnen zich niet meer voortplanten en planten die we juist niet willen zien verdringen de planten die we wel willen. Iets met biodiversiteit.
Met een mediaoffensief werd vorig jaar een pleister op de natuurwonde geplakt. Een helikopter stortte meer dan een miljoen kilo kalk uit over de Ginkelse Heide. Er werd een klein feestje gevierd maar het was om te janken dat we het al zo ver hebben laten komen dat dit nodig was. En is. Want als er niets veranderd kan die helikopter jaarlijks blijven storten en niet alleen meer over de Ginkel.
Nou zou je denken dat de vervuiler betaalt. Niet dus. Integendeel, de vervuiler krijgt gratis en voor niks emissierechten, het recht om vervuiling te veroorzaken. Een soort vergunning om te vervuilen. Dat is al raar want iedere Edenaar betaalt z’n afvalstoffenheffing maar grootvervuilers mogen voor nop hun stikstof de lucht in spugen. Maar het meest perverse komt nog.
Gaat zo’n bedrijf minder vervuilend produceren of zelfs stoppen dan kan dat bedrijf zijn overtollige recht op vervuiling verkopen aan een ander bedrijf. Die kan op die manier dus nog 100.000 kippen extra gaan houden zonder wetten te overtreden. Je krijgt dus gratis vervuilingsrechten en als je die niet gebruikt dan kun je die rechten gewoon verkopen. Bizar!
Kan dat niet anders. Ja, dat kan anders! Als een bedrijf stopt of minder vervuilt kun je ook zeggen dat het recht of stikstofuitstoot komt te vervallen. Je haalt dat recht van de markt met als gevolg dat er minder stikstof wordt uitgestoten. Dat laatste zou betekenen dat ik niet meer hoef mee te betalen aan helikopters die kalk uitstorten. Maar het zou ook betekenen dat bomen weer gaan groeien en vogels eieren leggen waar nakomelingen inzitten zonder gebroken pootjes.
Het lijkt me dat we dat allemaal wel willen. Dacht ik. Niet dus.
Regio FoodValley denk daar anders over. Die twitterde dat ‘vrijkomende stikstofruimte van stoppende veehouderijen moet ingezet kunnen worden voor ontwikkelingen die regio (sic) leefbaar en vitaal houden’.
De trouwe vazal van de veevoerindustrie, Regio FoodValley, vindt dus dat er gewoon doorgegaan moet kunnen worden met het vervuilen van onze lieve en mooie regio. Nou heb ik een allergie voor (of tegen?) het woordje moet. En helemaal als dat komt van een niet-democratisch clubje dat zich een bepaalde zeggenschap heeft toegeëigend maar er vergeet bij te vertellen dat ze eigenlijk de spreekbuis van de veevoerindustrie en megaveeteeltbedrijven is.
Wat we echt moeten doen is die emissierechten onttrekken aan de markt. Zorgen dat er geen andere bedrijven gebruik kunnen maken van die stikstofvervuiling. Zorgen dat Ede niet nog eens tonnen hoeft te betalen voor het storten van kalk over onze hei en bossen.
Dan doe je iets voor Ede. Voor de 99,9% van de Edenaren die niets verdienen aan kippenschuren met honderdduizenden kippen maar wel voor de overlast moeten betalen in geld en gezondheid.
Ja, hadden we maar partijen in de Edese gemeenteraad die wel duurzaam denken.
Klopt als een zwerende vinger, Mo. Je legt hem ook nog es op de zere plek. ‘We’ als samenleving willen de kool (lief zijn voor elkaar) en de geit (de waarheid) sparen. Dus komen ‘we’ met korte termijn ‘oplossingen’. Als dat zo doorgaat ontwijken we echte keuzes, ligt Amersfoort in 2065 aan zee en is Ede haar natuur kwijt want overspoelt door vluchtelingen uit de randstad. Het enige bedrijf dat nog winst maakt is dan Gelderse Vallei want 1 op de 3 inwoners van de Veluwe dreigt te stikken in fijnstof.
Bestuurders lijken doof en blind.
Afgelopen jaar schreef ik twee columns om verstening rond huizen tegen te gaan door inwoners te belonen met een lagere OZB-belasting als ze overgaan tot ontstening van hun tuin/balkon. Reactie van bestuurders/politici: 0,0 (zeggen nul komma nul). Lafaards!
Maar wat er ook gebeurt, we gaan door en laten ons niet negeren, laat staan ontmoedigen. Aanhouders voor het goede dat nodig is zullen winnen.