Natuurlijk is het zeer positief dat de gemeente Ede een cultuurvisie heeft uitgebracht. Die visie is onlangs vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders en gaat nu richting de gemeenteraad.
De visie begint met het definiëren van een aantal begrippen. Althans dat lijkt zo. In de visie is echter besloten om de begrippen “kunst’ en “cultuur” door elkaar te husselen. Dat is wel zo makkelijk! Echte definities ontbreken.
Dan wil de gemeente Ede, zo staat het in de visie, de culturele hotspot worden van de Foodvalley. Dan zou je verwachten dat de term “hotspot” nader wordt gedefinieerd. Ik zou zeggen: lees de visie en verbaas je. Want, wat is een hotspot volgens Van Dale?
Een hotspot is een plaats die trendsettend of vooruitlopend is in een bepaald gebied.
Ik zou nog een keer willen zeggen: lees de visie en vindt waarin de gemeente Ede trendzettend wordt.
Maar nog steeds is het positief dat de gemeente Ede nu met een cultuurvisie komt.
Dat moeten we niet vergeten. Maar nog even terug naar het definiëren van begrippen. Bijvoorbeeld het begrip: “cultuureducatie”. De gemeente Ede is in de visie van mening dat culuureducatie slechts binnenschools, dus binnen schooltijd, kan plaatsvinden. In alle Nederlandse rapporten, visies en in de dagelijkse praktijk wordt de volgende definitie over cultuureducatie gehanteerd:
het doelbewurst leren over en met kuntst, erfgoed en media via gerichte instructie, zowel binnen- als buitenschools. Dat is werkelijk totaal iets anders dan de beperkte visie van de gemeente Ede.
De gemeenteraad van Ede heeft dit jaar de perspectiefnota 2025 vastgesteld. Daarin staat ook het nodige over kunst en cultuur. Dat is belangrijk want in de cultuurvisie staat vermeld dat tezijnertijd het uitvoeringsprogramma voor de cultuurvisie wordt vastgesteld. Dat is raar. De gemeenteraad heeft namelijk door middel van de perspectiefnota vastgesteld dat in de tweede helft van 2024 de cultuurvisie en het daarbij behorende uitvoeringsprogramma tegelijkertijd in de tweede helft van 2024 worden vastgesteld. Dus wijkt de nieuwe cultuurvisie af van de vastgestelde perspectiefnota!
Nou, het kan nog gekker! De gemeente geeft in de cultuurvisie aan dat voor de uitvoering van de visie extra capaciteit en werkbudget nodig is. In de perspectiefnota staat hetzelfde. Dus eerst meer gemeentepersoneel en dan een restbedrag wellicht naar de kunst en cultuur. Over restbedrag gesproken. In de perspectiefnota wordt voor nieuw kunst- en cultuurbeleid (dus ook inclusief nieuw gemeentepersoneel) een krankzinnig nieuw bedrag genoemd. Ook nog incidenteel en slechts voor de jaren 2025 en 2026: het schamele bedrag van € 200.00. Hè, hoezo? Zou dat echt honderd euro per jaar betekenen? Waarschijnlijk wordt € 200.000,– bedoeld. Maar ja, zoiets is al gauw op aan 2 nieuwe kunst- en cultuurambtenaren.
Dan nog even de bronvermelding in de cultuurvisie.
In 2021 is een strategische regionale cultuurvisie ontwikkeld ten behoeve van de provincie Gelderland, de gemeente Ede en de gemeente Wageningen.
Heeft de gemeente Ede hier nog aan gedacht bij het opstellen van de cultuurvisie? Dat rapport staat namelijk niet in de bronnenlijst van de cultuurvisie.
Gelukkig zal deze nieuwe gemeentelijke cultuurvisie heus wel worden aangenomen door de gemeenteraad van Ede. Dan kan het uitvoeringsprogramma nog wel even wachten.
Bij het lezen van het visiedocument kan ik niet anders concluderen dan dat de Gemeente Ede juist géén duidelijke visie heeft op het creëren van een culturele hotspot. Sterker nog, de visie op cultuureducatie is ronduit teleurstellend. Hoe kan men verwachten dat inwoners meer en betere cultuur gaan maken om zo tot een culturele hotspot uit te groeien, zonder dat hen de middelen en ondersteuning worden geboden om hun eigen culturele vaardigheden te ontwikkelen?
Moet de focus opnieuw vooral liggen op het van buiten naar Ede halen van cultuur? De gemeente lijkt de laatste jaren trots te zijn op deze aanpak. Alles van buitenaf lijkt vooraf al te worden bestempeld als superieur aan wat lokaal wordt ontwikkeld. Dit getuigt echter van een schrijnend gebrek aan waardering voor het eigen culturele veld.
Dit visiedocument is dan ook een pijnlijk voorbeeld van hoe er vanuit culturele armoede wordt gedacht. Op deze manier zal Ede nooit verder komen. Zo blijven we op cultureel gebied niet meer dan een dorpje op de hei.