Daar gaat-ie. Ik laat zijn arm los. Een gure luchtstroom trekt aan zijn grijze haren. Hij schuifelt langs de klapdeuren op weg naar de toiletten. Even daarvoor duwde ik een 50 cent munt door de gleuf zodat mijn 94-jarige vader kan voldoen aan zijn natuurlijke drang. ‘Naar links pap, de heren!’ roep ik hem na. De geluiddichte plexiglas sluisdeur sluit zich onverbiddelijk. Hij slaat rechtsaf richting dames.
Vind maar es een normale wc op een modern station. Allemaal weggesaneerd of vercommercialiseerd. Zoals hier in dit Amersfoorts station: je moet gepast geld bij je hebben om erop te kunnen. Het station in Ede heeft een toilet achter een loodzware kluisdeur. Wat als eenmaal binnen de deur blokkeert? Ik heb er nog nooit iemand naar binnen zien gaan. Je doet nog liever in je broek dan te moeten versterven achter een kluisdeur op een kil station zonder dat iemand je wanhopig bonzen hoort.
Met grote vreze volg ik de berichten rond de aanstaande verbouwing van station Ede/Wageningen. Regelmatig pendel ik tussen Ede en Arnhem heen en weer. In 1997 begon Arnhem welgemoed aan haar stationsrenovatie. Deze zou enkele jaren duren. Talloze malen werd de bouw door tegenslagen vertraagd en ik strompelde voort, zigzaggend langs bulldozers en struikelend over slordige stapels stoeptegels. De Arnhemse verbouwing is officieel pas voltooid, maar helemaal af is het nog steeds niet. Ai, ai, ai, arm treinreizend Ede. De Hunnen komen. Maar als het station dan toch tegen de vlakte moet, sloop dan als eerste dat vreselijke kluistoilet.
Maar ik dwaal af. Waar was ik ook weer? O ja, op station Amersfoort. Zit-ie nog steeds op de dames?
Een dagje stappen met mijn vader zaliger via het OV was een hele toer. In het digitale doolhof was hij allang het spoor bijster, dus sprongen mijn vrouw en ik bij. Zit er genoeg saldo op de OV-kaart? Is de vrije keuzedag geregeld? Vergeten we niet in- en uit te checken op de goede momenten bij de NS-, Connexxion-, Syntus- of Whatever-palen? ‘Nee, pap, dat is een rookzuil, geen uitcheckpaal!’
Maar het allerergste was het gesjouw. Hal door en terug, trap op en af… ‘pas op, die roltrap is defect’. ‘Hè, waar is dat bord met vertrektijden gebleven?’ Ik greep naar mijn hoofd. Hij wreef over zijn rug.
Oké, bedankt, modern, marktgericht OV-management, ik heb het signaal begrepen. Ouden van dagen moeten worden herschapen tot topfitte senioren. Eerst wat vingeroefeningen. Om kaartautomaten en chipkaartpalen te leren bedienen. Dan volgt een zwaarder onderdeel: 100 meter hordenlopen. De reisgrage senior (m/v) moet met en zonder rollator als een atleet langs de OV-poortjes kunnen slalommen en de trap als een tiener kunnen nemen. In het zwembad zal ik haar minutenlang onderdompelen. Plas leren inhouden. Harden tegen gure perrons. Korte sprintjes trekken om babbeltruukoplichters af te schudden. En verspringen natuurlijk. Zijn gewrichten zullen in het begin wat opspelen. Maar na zeven boerensloten zal zij me dankbaar zijn. Want dan heeft de senior kans de kloof tussen perron en wagon levend te overbruggen.
De jongens en meisjes bedrijfskundigen van het OV- management, de projectontwikkelaars van NS of Prorail van nieuwe stations, ze zullen allemaal de beste bedoelingen hebben. Maar te hopen is dat ze dierbare familie of vrienden hebben die stokoud zijn én reislustig, die gehandicapt zijn én mobiel, die afhankelijk zijn maar onafhankelijk willen zijn.
Dan komt het wel goed met het nieuwe station.