Ik heb, denk ik, een raadsvergadering gemist. Dat is niet zo bijzonder want tegenwoordig is er altijd wel iets anders te zien op donderdagavond. Championsleguaevoetbal, of een andere internationale wedstrijd of de Keukenkampioendivisie of FC Bal op het Dak tegen FC Knudde.
Maar ik had toch zeker iets gehoord of gelezen over een raadsbesluit waarin de gemeente Ede zichzelf beschikbaar zou stellen als regio voor stikstofexperimenten om de huidige crisis op te lossen. Dat heb ik niet.
Wat is het dan vreemd dat je op twitter een briefje leest van de Regio Food Valley waarin ze zich opdringt aan de Tweede Kamer als regio waarin de regels maar even opgerekt moeten worden en waar eens even lekker geëxperimenteerd kan worden met stikstof.
Regio Foodvalley stelt dat we hier al goede resultaten hebben geboekt in de bestrijding van fijnstof. En dat hier zo fijn wordt samengewerkt tussen “agrariërs, ander bedrijfsleven, overheden en kennisinstellingen”. In dat rijtje ontbreken een paar namen. Ik zie geen milieuwerkgroepen, geen natuurbeschermers. Ik zie het woordje burgers er niet tussen staan.
Wel lees ik dat de overheid wordt gevraagd om capaciteit, deskundigheid en middelen te sturen. Dat maakt de rest van de brief een beetje zinloos. Eerst klop je jezelf op de borst dat je het allemaal al zo goed weet en vervolgens vraag je om deskundigheid en capaciteit.
Dat er hier iets mis is met stikstof bewijst Regio Foodvalley door een foto op het briefje te plakken van wat hei zo moeten zijn maar inmiddels een soort grasland is geworden. Gevalletje stikstof dus. Een beter brevet van onvermogen is nauwelijks denkbaar. Er is een hele eenvoudige oplossing om het stikstofprobleem in deze regio te halveren. Maar dat is het laatste waar Regio Foodvalley aan wil denken.
Regio Foodvalley denkt wel een soort belangenbehartiger te zijn van agrarisch Ede. Terwijl het orgaan bedoeld was als een overkoepelende organisatie van een aantal gemeenten, waarin vooral burgers wonen. Burgers die graag gezond willen ademen. Die lekker door de bossen willen lopen. Of over de hei.
In plaats van schuldbewust de oorzaak van het probleem bij zichzelf te zoeken wordt het handje opgehouden bij het Rijk en wordt Ede aangeboden als een soort experimenteergebied zonder regels waarin we wel even een mondiaal probleem zullen oplossen.
Er is een rapport van de Rekenkamer over de handelswijze van Regio Foodvalley. Hierin wordt, in ambtelijke termen, het functioneren van de Regio Foodvalley volledig afgebrand. Dan past je als organisatie bescheidenheid. Even een stapje terug doen. Je even herpakken. Kijken naar je verbeterpunten en leren van de kritiek. Want als je geschoren wordt moet je stilzitten. In Ede is er maar één democratisch gekozen bestuursorgaan en dat is de gemeenteraad. En die wordt volledig gepasseerd met het aanbod van Regio Foodvalley aan het Rijk om van Ede een soort proeflaboratorium te maken voor stikstofexperimenten.
In een gemeente van 6 miljoen inwoners waarvan maar 2% mens is en de rest kip, koe of varken lijkt me de oplossing van een stikstofprobleem niet zo moeilijk. Maar in plaats van de koe bij de horens te vatten wurmt de Regio Foodvalley zich in allerlei bochten om vooral door te kunnen gaan met de massavernietiging van de natuur.
Het is natuurlijk best aantrekkelijk: lekker meedeinen op de populistische golven van de zee van boerenprotesten. Maar Regio Foodvalley is geen Farmers Defence Force. FoodValley zou de belangen moeten behartigen van de 2% van de inwoners van de regio die wel mochten stemmen: de burgers.
En deze burger wil zich niet langer laten vertegenwoordigen door een clubje stikstoflobbyisten.