Een zekere heer, ik durf zijn naam niet te noemen want voor je het weet staat het OM op de stoep, schreef een column in ‘een lokale krant’. Hij doet dat als een burger maar in de kop wordt wel zijn functie genoemd die ik liever niet herhaal omdat ik een strafblad wil voorkomen.
Deze heer beklaagde zich al eerder over de staat van de democratie. Ik ben dat met hem eens. Hij haalt daarbij een schrijver aan, een zekere Ilja Leonard P. (naam bij de redactie bekend), die meent dat Nederland geen democratie meer is maar een ochlocratie, de dictatuur van de massa. De heer in de lokale krant lijkt het met de schrijver eens te zijn.
Ik niet.
Ochlocratie is een opmerking van een verliezer. Ik heb het CDA nooit horen klagen over de dictatuur van de massa toen ze nog meer dan 1/3 van de Kamerzetels hadden. Nu het CDA een splinterpartijtje is geworden is dat ineens reden om te klagen over ochlocratie.
De heer in de krant beklaagt zich ook over het groeiend aantal meningen en hij zegt dat de mensen die al die meningen verkondigen allemaal gelijk hebben.
Merkwaardig.
Ik heb dat gevoel namelijk niet maar dat is niet belangrijk. Het gaat om de visie op de ochlocratie. Er gaat iets vreselijks elitairs van uit door de mening van de massa te bestempelen als onjuist. Alsof de waarheid is voorbehouden aan een kleine groep mensen die zich ver verheven boven het gepeupel voelt. Datzelfde gepeupel dat via belastingen wel de riante inkomens en hobby’s van die elite financiert. Het geld van de massa is blijkbaar wel welkom maar hun stemgedrag niet.
Ik heb Caroline van der Plas of Pieter Omtzigt nooit over de dictatuur van de massa horen klagen. Winnaars gebruiken geen excuses.
Voor alle bestuurders die de democratie liefhebben zijn er wel wat tips. Gun de democratie de transparantie die het verdient. Stop alle geheime overlegjes. Organiseer geen heksenjachten op journalisten die kritisch schrijven. Kijk bij verlies eerst naar jezelf voor je de rest van de wereld de schuld geeft. Geef ongelijk toe. Neem verantwoordelijkheid voor je fouten. Luister eens naar anderen dan de mensen die in dezelfde bubbel leven. Neem jezelf niet te serieus want voor je het weet ga je denken dat je zelf deel uitmaakt van een elite. Voorkom de schijn van belangenverstrengeling. Neem geen zitting in niet-democratische clubjes die wel het beleid bepalen.
Wees ook eens erkentelijk voor wat de democratie voor je heeft gedaan. Wat je te danken hebt aan al die mensen die de democratie vormen. Misschien dat die massa dan helemaal zo gek niet blijkt en vormt die massa wel de nieuwe elite.
De democratie kan prima functioneren, zelfs in Ede. We hebben alleen wat mensen nodig die dat allemaal goed kunnen organiseren. Als diezelfde mensen zich beklagen over die democratie dan is dus voornamelijk een brevet van onvermogen. Dat de democratie niet goed functioneert is in eerste instantie te danken aan de mensen die dat moeten organiseren.
Dat ‘de massa’ daar een mening over heeft kun je ervaren als dictatuur maar dat lijkt mij vooral een symptoom van een gebrek aan zelfreflectie.