Als er zelfs een speciale informatiemarkt moet worden georganiseerd om de leden van de raad uit te leggen hoe de begroting in elkaar steekt dan kun je voorzichtig vaststellen dat die begroting niet makkelijk te begrijpen is. En dat klopt. Meer dan 200 pagina’s cijfertjes en lettertjes waar geen doorkomen aan is.
Dat zou anders moeten. Een document van maximaal 50 bladzijden dat iedereen kan snappen en duidelijk is. Maar één ding is wel duidelijk. Ede is rijk, steenrijk. Over een 26 maanden zit er meer dan 100 miljoen in de gemeentelijke spaarpot, ongeveer 800 euro per Edenaar. Daar komt nog eens 66 miljoen bij aan bestemmingsreserves, bedoeld voor speciale projecten zoals het bomenfonds, waar dan zo’n 4000 euro in zit (mislukt project dus) of de reserve Cofinanciering Edese Opgaven, het potje waar het college naar eigen believen geld uit mag halen als er nog een partij is die net zoveel geld in een ‘project’ wil steken, met ruim 9 miljoen. Kwestie van prioriteiten. Een reserve voor journalistiek in Ede komt er trouwens niet in voor.
Hoe komt al dat geld in die algemene reserve? Door geld te ontvangen van het Rijk en het niet uit te geven. En kijk je goed om je heen dan zie dat. Vrijwilligers moeten het vuil opruimen uit de gemeentelijke perken. Vrijwilligers moeten mantelzorg verlenen. Vrijwilligers houden de Edese voedselbank draaiend. Alles moet maar vrijwillig.
100 miljoen in kas voor een gemeente is absurd. Wat moet de gemeente met zoveel geld? Waarom wordt dat niet in de gemeenschap gestoken?
Ook de gemeente Ede heeft risico’s waarvoor geld achter de hand wordt gehouden. Zo zijn er rondom de WFC risico’s die geld kunnen kosten. De gemeente Ede loopt risico’s dat het WFC bijna 14 miljoen extra gaat kosten en die kans wordt ingeschat op 50%.
Dan is het misschien logisch om wat geld in de spaarpot te laten zitten maar het is wel een beetje raar dat geld van de Rijksoverheid niet wordt besteed aan de Edese bevolking maar wel wordt gereserveerd voor tegenvallers zoals het WFC.
Gelukkig heeft de gemeente Ede daar wat op gevonden: ‘het ravijn’. De gemeenteraad wordt ieder jaar bang gemaakt dat het volgend jaar wel eens tegen zou kunnen vallen maar ‘het ravijn’ is wel de overtreffende trap in beeldspraak. Het kabinet Rutte IV heeft aangegeven niet over zijn graf heen te willen regeren en heeft geen toezeggingen gedaan over de Rijksbijdragen na 2026.
Überhaupt al optimistisch dat ze denken vier jaar te mogen blijven zitten maar het klinkt vrij logisch. Laat een nieuw kabinet over vier jaar maar eens kijken hoe het er voor staat. Maar voor gemeenten als Ede een prachtig alibi om geld op te potten in plaats van te besteden aan de Edese gemeenschap.
Ook nu ligt er weer een apart memo, het staat niet in de begroting, om vijf miljoen van de zgn. septembercirculaire, rechtstreeks in de algemene reserve te stoppen en vooral niet uit te geven.
De Edese openbare ruimte, de mantelzorg, de voedselbank, de sportclubs en cultuur worden door gedreven door vrijwilligers maar de gemeente Ede houdt 100 miljoen in ‘reserve’.
Dat klopt niet.