Die vallen er dit jaar. En volgend jaar en vorig jaar. Geen Coronavirus waaraan deze Nederlanders overlijden maar aan luchtverontreiniging. Terecht dat de bestrijding van het Coronavirus zoveel aandacht krijgt maar waar blijft de aandacht voor luchtverontreiniging?
Wel zie je berichten over de schone lucht, nu er minder vliegtuigen over de Nederland heen vliegen en er minder auto’s rijden maar geen grote acties tegen luchtverontreiniging in de toekomst of wijzende vingers naar de vervuilers van het verleden. Corona vreet alle aandacht op.
In Ede hebben we ook een probleem met luchtverontreiniging. We wonen hier in de hoek van de A30 en de A12 en zijn omgeven door agrarische bedrijven dus de kans dat we in Ede boven het gemiddelde zitten van 9 maanden eerder dood door luchtverontreiniging is groter dan wanneer je in Goes of Workum woont, plaatsen die het gemiddelde waarschijnlijk omlaag brengen.
Nou zijn die snelwegen en die kippen al beroerd genoeg maar een paar jaar geleden werd besloten tot een stukje duurzaamheid in deze gemeente: biomassacentrales. Het op grote schaal verwarmen van huishoudens door het verbranden van hout, een uitvinding van de Neanderthalers die opnieuw leven in wordt geblazen onder het kopje duurzaamheid. Ede doet er gewoon een schepje bovenop!
En dat terwijl de gemeente Ede particuliere houtstokers juist van de open haard wil weghouden, want ongezond voor de omgeving. Dan krijg je wel wat twijfels als de verantwoordelijke wethouder roept dat hij graag verder wil met Warmtebedrijf Ede, die tegenwoordig roept dat de verbranding van biomassa geen eind- maar een tussenstation is. Ofwel, lekker de biokassa 12 jaar laten rinkelen op kosten van de gemeenschap die die 125 miljoen subsidie moet ophoesten tegelijkertijd met het fijnstof uit hun longen.
Tijd dus voor wat vragen aan de wethouder die ik stelde op 10 februari. Stuur me de kopie-facturen van de leveringen van biomassa aan het Warmtebedrijf, geef me het leverancierscontract en neem nou eens een beslissing of die schoorstenen per centrale nou als één uitstootpunt worden gezien of als losse centrales. Zes weken lang geen antwoord maar dat schijnt gebruikelijk te zijn bij vragen van medewerkers van ededorp.nl.
Een herinnering gestuurd, twee terugbelverzoeken achtergelaten maar nog een reactie. Uiteindelijk zelf maar weer gebeld en ik kreeg iemand aan de lijn, die al van tevoren wist hoe de rechter zou gaan beslissen op mijn verzoeken en bezwaren. Goed om te weten dat er zulke kundige ambtenaren in dienst zijn maar die kennis zullen we later nog eens testen bij een echte bestuursrechter.
Ik kreeg uiteindelijk een schriftelijke reactie. Twee facturen waarin de bedragen met een potje Tipp-ex waren weggelakt en een grote spreadsheet met twee getallen en allemaal verwijderde data.
Dat is dus geen antwoord maar dat is een belediging.
Inmiddels ben ik acht weken verder. Ik wil antwoorden. Natuurlijk, er is een Coronacrisis maar hoeveel van die ambtenaren staan er op de IC om patiënten te verzorgen? Hoe groot was de Coronacrisis in februari? Transparantie is maar een woordje dat snel gebruikt wordt maar geen enkele zeggingskracht meer heeft als je er zo mee om gaat. Neem een besluit gemeente Ede. Zeg gewoon dat die twee ketels per centrale als twee aparte centrales worden gezien. Laat gewoon even weten dat de gemeente Ede nauwelijks iets krijgt voor die 3 miljoen kilo hout die het levert aan het Warmtebedrijf. Dan gaan we samen naar de bestuursrechter om dat te laten beoordelen. Maar ik snap het: als je geschoren wordt moet je stilzitten.
Alleen hou ik niet van stilzitten. Vandaag stuur ik een briefje om de gemeente in gebreke te stellen. Antwoorden, binnen twee weken, want anders gaat de dwangsom lopen, alhoewel die 1500 euro ook niemand wat uitmaakt.
Maar je zou ook eens openheid kunnen geven in het belang van de inwoners van Ede. 150 doden per jaar in Ede door de slechte luchtkwaliteit, ik zou al voor ik antwoord gaf maatregelen nemen.