In 1971 werd ik dienstplichtig soldaat in Ede. Toen wist ik uiteraard nog niet dat ik in 1992 met m’n echtgenote en 2 kinderen in Ede kwam wonen. Maar goed, na twee weken dienstplicht werd ik, op vrijdagmiddag, bij een commandant geroepen. De eerste 6 weken moest je wel in een militair uniform het weekend thuis doorbrengen. Natuurlijk was ik al omgekleed in burgerkleding. De commandant deelde mee dat dat geen enkel probleem was. Ik werd achterdochtig en terecht. Hij vroeg mij of ik mijn kamergenoten wilde bespioneren en hem daarover informatie wilde geven. Dat heb ik niet gedaan. Een jaar later, nog steeds in militaire dienst, werd ik bevorderd tot soldaat 1. Maar de rang van korporaal heb ik niet bereikt. Een hoge beroepsofficier kwam aan enkele soldaten (en ik stond erbij) meedelen dat ze korporaal waren geworden. Hij bleef voor mij staan en blafte naar mij: “jij wordt geen korporaal, jij bent te heethoofdig”. Maar ondanks dat bleef ik in de loop der jaren toch geïnteresseerd in Ede als garnizoensstad en zeker die Friso kazerne.
Afgelopen donderdagmiddag was er op de lokale televisie een presentatie over de Friso kazerne in Ede.
Een extern adviesbureau had iets bedacht en de gemeenteraad mocht luisteren. Ik had vrij genomen van mijn beroepsmatige bezigheden. Dus lekker thuis tv kijken! Wat zou er gaan gebeuren in die kazerne. Allereerst werd de nieuwe naam voor die kazerne gepresenteerd: ARTBASE Ede. Dat lijkt zo origineel!! Art betekent kunst en base is o.a. gekookte cocaïne. Maar dat is niet zo belangrijk. Wordt die naam al gebruikt? Natuurlijk! Onder meer in Brussel bijvoorbeeld. Art Base is een multifunctionele tentoonstellings- en concertzaal in Brussel. Heeft dat adviesbureau trouwens er al aan gedacht om de naam ARTBASE als domeinnaam te registreren? Natuurlijk niet! Wel doen, hoor beste jongens en meisjes!!!
Volgens het externe bureau gaat de realisatie van het geheel 7 miljoen euro kosten. Dat is de investering tot de opening. Dan het geld voor de jaarlijkse exploitatie. De gemeenteraad heeft op 9 juli 2020 250.000 euro per jaar voor die exploitatie beschikbaar gesteld. Het externe bureau deelde afgelopen donderdag mee dat de jaarlijkse exploitatie 500.000 euro gaat kosten. Dus nu al een tekort, jaarlijks, van 250.000 euro.
Op 8 juli a.s. gaat de gemeenteraad besluiten over ARTBASE Ede. Daarna wordt pas een begin gemaakt met een zoektocht naar de ontbrekende 7 miljoen. Zelfs in 2023 is er nog sprake (volgens dat bureau) van fondsenwerving. Gewoon te laat, geachte gemeenteraadsleden!! Waarom gaat de raad al in juli a.s. iets besluiten terwijl de raad in 2020 besloten heeft dat pas eind 2021 te doen. De boel wordt omgedraaid in vergelijking met het raadsbesluit van 9 juli 2020!! Het lijkt mij verstandig eerst het geld op orde te hebben en dan de raad iets te laten beslissen.
Dan ARTBASE Ede zelf. Die is ook geschikt voor kinderen, vanaf 10 jaar. Wat doet dan een gezin dat ook kinderen onder de 10 jaar heeft? Misschien buiten oefenen op het exercitieterrein?
Er zijn 3 scenario’s wat betreft de aantallen bezoekers: 50.000, 75.000 en 100.000 bezoekers per jaar. Bij de presentatie werd opeens uitgegaan van 70.000 bezoekers per jaar. Waar is dat allemaal op gebaseerd? Drijfzand?
Toch was er bij die presentatie een uitstekende kritische vraag van Sandra Kooij, van de ChristenUnie. Zij vroeg of ook het eerlijke verhaal over Hélène Kröller-Müller in ARTBASE Ede verteld zou gaan worden. Niet voor niets heeft Anton Kröller, haar echtgenoot, zijn persoonlijk archief in 1941 verbrand. Het antwoord van het adviesbureau was al even vaag als de financiële vooruitzichten van ARTBASE Ede.
Het bureau meldde dat ARTBASE Ede een multimediale ervaring wordt, geschikt voor een breed hedendaags publiek. Zo, breng daar maar eens iets tegen in. Kunnen we niet gewoon terugkeren naar de alledaagse werkelijkheid in Ede? Zou het niet mogelijk zijn om de Friso kazerne om te bouwen voor sociale woninghuur? Maar dat zal wel een hele domme opmerking zijn. Die sociale woningbouw in Ede kan nog wel even wachten.
Overigens, tot slot, de agendacommissie (dat is de burgemeester, als enig lid van dat clubje) heeft besloten dat op 8 juli a.s. de gemeenteraad al gaat besluiten over ARTBASE Ede, een besluit zonder een degelijke, deugdelijke financiële onderbouwing. Die ontbrekende miljoenen kunnen ook nog wel even wachten, ja toch?!!
Ik las en zag en was verbijsterd. Terug in de tijd. Toen er een megalomaan voorstel kwam voor een WAC, in die zelfde kazerne. Voor een zelfde, in mijn optiek niet speciaal Edes, publiek. Ook toen was het idee vooral gekoppeld aan dat ‘in de buurt’ gelegen mooie museum. Dat museum waarvoor je eerst een duur kaartje voor een park moet kopen voor je er met je museumkaart in kunt. Ook toen gold: een ondoorzichtig begroting, vaag beredeneerde bezoekersaantallen en een flink tekort op eerder beschikbaar gestelde bedragen. Om te huilen. Want de Edese creatieveling had er niks aan, en dat was toch ooit ooit ooit wel de bedoeling. Dàt onzalige plan hebben we toen , november 2017, als gemeenteraad gelukkig afgeschoten. Ik hoop zó dat ze nu die wijsheid iig weer tonen?
Ik was nog niet klaar. ? Natuurlijk is het mooi dat er nu voor lokale kunstenaars een plekje komt, er workshops komen etc etc. Hebben zij dan ook een vinger in de pap hoe en wat en wie en wat het ze gaat kosten om te exposeren? Wat doet men met de Stingerbol, vlakbij en zo leuk op weg met een palet aan lokale culturele plannen?
En: Met wederom afschieten bedoel ik: in elk geval nu, nu nog niks helder is, niet besluiten. Met die begroting die nu al de toezegging overschrijdt en heel vaag en onzeker is: dat is besluitvorming dus precies zoals het niet moet.