Als je in Nederland een goed idee hebt mag je een school stichten, lees ik tussen 2 slokken koffie door. Als je een goed idee hebt. Wie beoordeelt eigenlijk of het een goed idee is en tegen welke normen? Ik vermoed maar zo dat als je een slecht idee hebt, je het ook mag. En is dan het idee dat je er sloten met geld aan kunt verdienen een goed of een slecht idee?
Maar goed, de particuliere scholen zijn populair en groeien. Ze zijn er voor het Basisonderwijs en Voortgezet Onderwijs, maar ook voor het Hoger Onderwijs zijn ze er te kust en te keur. Hoewel er van die laatste categorie ook een aantal (al) weer snel zijn verdwenen. Ik zal me in deze column voornamelijk beperken tot de particuliere scholen in het Voortgezet Onderwijs omdat ik daar vanuit mijn (nu afgesloten) loopbaan iets van weet. Uiteraard kan ik niet volledig uit de school klappen, maar over zaken die ook u gewoon in het public domain kunt vinden mag ik natuurlijk wel mijn licht laten schijnen.
Dat particuliere scholen voor het basisonderwijs (flink) groeien vind ik geen verrassing. Daar zorgt met name het onderwijsveld zelf heel hard voor en de beleidsmakers en financiers uit Den Haag zorgen nog eens voor een extra versnelling. Kan ooit nog tot een aparte column of wellicht een feuilleton leiden.
In het Voortgezet Onderwijs valt na wat simpel zoeken op Google onmiddellijk het Luzac op. Het Luzac is onderdeel van de (grote) NCOI-groep die momenteel probeert het LOI over te nemen. Maar de ACM heeft hangende een nader onderzoek nog geen toestemming gegeven. Een puur op winst gedreven bedrijf dat hier een gat in de markt vult en tegelijkertijd haar eigen zakken. Een gemiddeld schooljaar kost u bij Luzac 24.000 Euro. Nog los van de boeken die op iedere VO-school gratis zijn, maar u bij Luzac (volgens Google) gemiddeld tussen de 850 en 1.000 euro (of meer) kosten. Al met al een uiterst kostbare aangelegenheid die alleen voor draagkrachtigen is weggelegd. Reken maar eens uit wat u 3 jaar Luzac gaat kosten.
Maar waarom kiezen dan toch nog zoveel ouders (en leerlingen) voor particulier onderwijs? Vaak speelt er iets bijzonders in het gezin, kan de leerling minder goed functioneren op het reguliere onderwijs, of men vindt het onderwijs gewoonweg beter. Of dat laatste het geval is kan ik niet beoordelen, maar vanuit bedrijfsmatige aansturing acht ik de kans groot dat de leerling met minimale kennis wordt klaargestoomd om het examen te halen. Men biedt 7 vakken aan waar er 6 verplicht zijn, zodat het zwakste vak nog kan afvallen. Niets meer dan het hoogst noodzakelijke dus. Een kunstje leren in plaats van al die andere zaken die je verwacht dat je opgroeiende puber ook meekrijgt op de school. Ik weet het niet, maar ik vermoed het wel.
En dan is er nog een andere reden waarom voor het Luzac wordt gekozen: de snelheid! Bij Luzac is het mogelijk om twee jaar in één jaar te doen. Zo worden het voorexamenjaar en het examenjaar gecombineerd. En dat levert tijdwinst op. Tijdwinst die echter wel (veel) geld kost.
En is dat nu zo vreemd dat men voor (een relatieve) tijdwinst flink wil betalen? Nou nee hoor, want in Harskamp en Otterlo doen ze schijnbaar niet anders. De beide flitspalen daar flitsen zo’n 8 keer meer boetes bij elkaar dan er bewoners zijn. In Harskamp in 2019 het onvoorstelbare aantal van 27.958 en in Otterlo 23.908 boetes. En dat zijn echt niet alleen maar het doorgaand verkeer en de toeristen die haast hebben om te komen of te vertrekken. Ook de bewoners zelf lopen geregeld weer eens een boete op. Men leert dus schijnbaar niet van deze dure lessen.
Dat werpt bij mij ook de vraag op wat uw kind eigenlijk leert van die dure lessen op de particuliere school. Het levert wel, net als bij de flitspalen, uiteindelijk een (in geld uitgedrukt) duur papiertje op.
En dan kom ik tot slot nog even terug op de particuliere basisschool. Bij doornemen van alle documentatie viel mij iets op waarbij ik toch grote vraagtekens zet. Het Luzac schrijft: “Wanneer is onze tweejarige brugklas geschikt voor uw kind? Als groep 8 geen meerwaarde biedt voor uw kind door de CITO-toets, kamp of de eindmusical.” Dat geeft toch te denken over de wijze waarop de sociale ontwikkeling wordt bevorderd.
Mijn advies voor alle ouders (in het buitengebied): ‘breng uw kind maar gewoon naar de ‘normale’ basisschool en let een beetje op die flitspalen. Het leven is al duur genoeg’.