Vriendjespolitiek

We hebben in Ede een gemeentelijk inkoopbeleid. Het is bedoeld om te voorkomen dat opdrachten vanuit de gemeente worden gegund aan de buurman van de gemeentelijke inkoper, het neefje van de wethouder of de zus van het raadslid. Goeie zaak natuurlijk, al hoeven opdrachten onder de € 50.000 niet openbaar te worden aanbesteed maar kan onderhandse gunning plaatsvinden. Er kan dus nog steeds een mooie opdracht worden gegeven aan iemand die nog steeds wachtte op een wederdienst maar het is te weinig om jezelf te verrijken op kosten van de Edese gemeenschap.

Opdrachten boven € 50.000 moeten openbaar worden aanbesteed maar daar mag van worden afgeweken. Soms is dat logisch. Als de zoveelste interimmer in augustus een project van een halfjaar start dan zou het raar zijn om dat laatste maandje openbaar aan te besteden voor die ene maand in het nieuwe jaar.

Nou is het begrip ‘dat laatste maandje’ een glijdende schaal geworden. Het laatste maandje werd al snel het laatste kwartaaltje, dat al snel overging in het laatste halfjaartje enzovoorts. Het college beslist in zulke gevallen officieel dat er wordt afgeweken van het inkoopbeleid een gunt een leverancier een opdracht zonder dat concurrenten mee mogen dingen.

Zo werd er begin december een interim-projectleider ingehuurd voor een periode van vier jaar met een maximum van € 220.000. Dat is niet omdat er iemand wordt ingehuurd om de gemeentelijke financiën te redden van de ondergang. Nee, dit is iemand die verantwoordelijk wordt ‘voor het begeleiden van het proces voor de culturele invulling van de Frisokazerne’. Huh? Twee ton voor een inhuurkracht die iets met cultuur gaat doen in de Frisokazerne?

Een weekje later kwam het college weer bij elkaar. Weer een afwijking van het inkoopbeleid en dit keer gaat het om een zzp’er die in 1,5 jaar tijd bijna € 140.000 heeft gedeclareerd voor de pilot Ede-Zuid. Ik zoeken natuurlijk, naar de pilot Ede-Zuid en het enige dat ik vond was een soort cursus breien voor mensen die niet in Nederland zijn geboren. Daarna zoeken wat voor bedrijf dat nou precies was. Niks te vinden bij de Kamer van Koophandel volgens de kenners maar wel een website van een recruiter uit Westervoort?

Nou zijn er dit jaar ongeveer 30 opdrachten gegund buiten de vastgestelde regels om. 10% daarvan gaat naar breiclubjes, taalcursussen en een soort Edese aflevering van Tussen Kunst en Kitsch. Samen bijna een miljoen. Je zou de rest een op moeten tellen maar laten we eerlijk zijn: niemand wil dit weten.

In het kader van kostenbewustzijn stuurt de gemeente Ede in de toekomst alle gebruikers van zorg een overzicht van de gemaakte kosten zodat oma zich eens goed schuldig gaat voelen over die huishoudelijke hulp. De jacht op de bijstandsmoeders is inmiddels ook geopend door een wethouder van de VVD, de partij die al jarenlang op 1 staat in de integriteitsindex van Vrij Nederland en dat is niet omdat ze de partij is met de minste overtredingen.

Maar het kostenbewustzijn van de gemeenteraad staat blijkbaar niet heel hoog op de agenda. Geen partij die iets van kritiek heeft laten horen op al dit soort uitgaven buiten de regels om. En dan heb ik het niet eens over de inhuur die wel binnen de inkoopregels valt.

Rondom het goedbedoelde inkoopbeleid hangt inmiddels de geur van vriendjespolitiek, die ranzige, stinkende meur van rottend fruit. In een gemeente waar de bodem van kas langzaam in zicht komt zou het goed zijn als er eens iemand met een luchtverfrisser door het gemeentehuis gaat.

Maar ja, wie zou dat moeten doen, gemeenteraad Ede?