Ede, Arnhem of toch Den Haag?

Lid Provinciale Staten Gelderland (VVD)

Kandidaat VVD Provinciale Staten: lijst 1 nr. 8

Als geboren en getogen Edese en nu drie jaar lid van Provinciale Staten geef ik met veel plezier een reactie op door u gestelde vragen. En uw eerste vraag raakt met name mijn portefeuille ‘woonbeleid in Gelderland’. Die woordvoering heb ik met heel veel plezier gedaan. Het is terecht dat u hier dieper op in zoemt. Ook ik acht dit het belangrijkste item. De afgelopen drie jaar dat ik VVD-woordvoerder was voor het woningdossier heb ik mijn bijdragen met betrekking tot het provinciale woonbeleid telkens beëindigd met de oproep ‘Dus Bouwen, Bouwen, Bouwen’. De kern van mijn bijdrage was dat er toenemende druk is op de woningvoorraad en dan met name aan de west- en zuidrand van Gelderland. En dus ook in Ede. Dit komt omdat er al te weinig woningen zijn voor de mensen die hier wonen. En daar komen bij de mensen, die uit de randstad naar ons toekomen. In Ede zitten wij op circa een uur reisafstand van de groter steden en zijn daarmee, zeker voor hoger opgeleiden, een aantrekkelijke mooie groene gemeente om te wonen. Dat blijkt ook uit recente onderzoeken. En in Nederland mag je kiezen waar je woont. In Gelderland maken de regio’s onderling woonafspraken. Voor Ede worden deze in regioverband FoodVally gemaakt.

Wat wil de VVD concreet graag realiseren in de komende jaren met betrekking tot het wonen in de regio:

• 100.000 nieuwe energie neutrale woningen daadwerkelijk neerzetten in Gelderland. Dat betekent minstens 10.000 woningen in deze regio;
• 100.000 bestaande woningen duurzaam maken in Gelderland, waarvan een deel dus in deze regio;
• bouwen naar behoefte voor onze kinderen en senioren. Dat betekent meer kleinere woningen in het middensegment van de huurmarkt en in het goedkope koopsegment;
• gelijke kansen voor de starters op de woningmarkt: jongeren, studenten en statushouders;
• versneld bouwen door het plaatsen van tijdelijke woningen voor deze starters;
• bouwen met behoud van onze mooie groene steden en woonkernen, ook als dit betekent dat daarvoor in het buitengebied de schop in de grond moet. Dat heeft niet de voorkeur, maar moet wat de VVD betreft, kunnen. Immer wij willen de waardering van een zeer goed leefklimaat behouden. Daar maakt de ruime opzet en het vele groen in de wijken onderdeel van uit.

De belangrijke provinciale punten voor Ede:

Waar fijn wonen en prettig werken hand in hand gaan:

• 100.000 energie neutrale woningen moeten worden gebouwd en 100.000 bestaande woningen duurzaam gemaakt; [zie hiervoor]
• met voldoende ruimte voor onze (agrarische) bedrijven en voor woongenot van de inwoners;
• Waar voldoende werkgelegenheid is op alle niveau’s; [In Ede en omgeving is werkgelegenheid verloren gegaan met het vertrek van de AkzoNobel en de kazernes. Wij blijven ondernemingen stimuleren om naar deze regio te komen.]
• Waar natuur voldoende toegankelijk is en groen rondom het huis vanzelfsprekend; [zie hiervoor

Waar het goed toeven is:

• waar het veilig is door meer toezicht en handhaving, ook in de natuur en in het buitengebied. [De VVD heeft zich hard gemaakt voor meer aandacht voor ondermijnende criminaliteit, en ik in mijn portefeuille voor meer (vrijwillige) groene BOA’s in de natuur- en buitengebieden.]
• waar vliegtuigen op ruime hoogte overheen vliegen [daartoe blijven wij in constructief overleg met Den Haag en dit is ook het standpunt van Gedeputeerde Staten en van Provinciale Staten Gelderland];
• waar elke inwoner kan genieten van sport en cultuur [bv Akoestikum kreeg startsubsidie en grote sportevenementen binnenhalen, zoals de Giro die door Ede ging]

Waar het leven welvarend is:

• dat goed bereikbaar is per weg, op het spoor en over het water; [bijvoorbeeld een rondweg Wageningen om Bennekom en de A12 bereikbaar te houden, de snelfietsroute tussen Ede en Wageningen, nieuwe busverbinding, knooppunt A1/A30 oplossen, rotonde bij Otterlo verbeteren en intensivering van de overbelaste Valleilijn]
• Waar innovatie en kwaliteit van bedrijven, het onderwijs en de kennisinstituten wordt gestimuleerd [VVD is voorstander van komst bedrijven en ook van WFC te Ede en kennisinstituut Oneplanet te Wageningen];
• Waar onnodig belemmerende regels worden weggenomen [wij hebben een korte heldere omgevingsvisie gemaakt en zullen de komende periode ons inzetten voor een beknoptere omgevingsverordening zonder plussen op de Haagse en Europese regels. De nieuwe omgevingswet staat op stapel en wij willen dat deze voor snellere procedures en meer gemak voor onze inwoners en de ondernemers zorgt]:

CDA Statenlid Gelderland

In ons programma hebben wij een sterk regionale benadering. Food Valley heeft bijvoorbeeld heel andere uitdagingen als het gaat om wonen en werken dan de regio Achterhoek. Wij zien de groei in regio Food Valley en willen die goed accommoderen. Primaat ligt wat ons betreft bij de gemeenten in de regio die een gezamenlijk visie vaststellen op de woningbouw. De tijd van de strakke contingentering en regie vanuit provincie is al lang passé, maar we willen wel dat de provincie coördineert in het licht van landelijk beleid. Voorkomen dat in bepaalde gebieden voor de leegstand wordt gebouwd of andersom, het accommoderen van de groei op beheerste wijze. Het moet ruimtelijk passen en ook behapbaar zijn.

Zo kom ik op positie van Ede: overgeleverd aan de Randstad. Nee. Het is een feit dat de druk van de Randstad op Ede en de Food Valley als geheel de laatste jaren heel sterk is geworden. Dat is wel een gegeven. In de jaren negentig in een booming huizingmarkt was dit precies hetzelfde het geval. Toen heeft gemeente Ede met vestigings- en bindingseisen geprobeerd voorrang te geven op de woningmarkt voor kopers die aan Ede gebonden zijn. Als gemeenteraadslid heb ik toen ervaren dat dit beleid in de praktijk wel iets afschrok, maar bij de rechter al snel werd onderuit gehaald. Geen succes. Sindsdien is de woningmarkt nog veel meer geliberaliseerd in Nederland. Kortom, daar hebben wij als provincie en heeft Ede als gemeente wel mee te dealen.

We zien ook niet echt op tegen de toestroom, maar we moeten het wel op goede wijze accommoderen. Gemeenten kunnen niet onbeperkt groeien. Voor het CDA staat een goede ruimtelijke ordening voorop en moeten gemeente en provincie goede afspraken maken waar mogelijkheden zijn voor woningbouw en tot hoever je daarmee wilt gaan. Natuurwaarden en zaken als eigenheid van de dorpen en goede bereikbaarheid en leefbaarheid staan voorop. Aan de hand daarvan orden je de ruimte.

Kortom: tegenhouden doen we niet als provincie, hebben we ook niet de juiste instrumenten voor. Maar het goed ordenen, de woningbouw met alle gevolgen van dien een goede plaats geven, dat kunnen we wel, waarbij het primaat ligt bij de gemeente zelf in afstemming met regio.

Laten we niet vergeten dat Ede groot is geworden door met name de toestroom uit allerlei hoeken en niet alleen vanuit de Randstad en dat het daarmee een gemeente is geworden, waarvan gezegd wordt dat er de gelukkigste mensen wonen.  Dat wil het CDA graag zo houden. Als provincie zien wij de groei , maar willen die samen met gemeenten wel beheersen en goed faciliteren, zodat het er onveranderd fijn toeven is en blijft.  Ede is geen stad en moet dat ook geenszins worden. Eerder is het een dorp met stadse fratsen.

• Verder investeren in opheffen van  de spoorzone: de belangrijke spoorwegovergang Kerkweg gaat dicht, hier moet een autotunnel die als wijk-wijkverbinding dient voor terugkomen. De ruimte is er al voor gereserveerd. Nu het geld nog vanuit de gemeente. Ik wil mij er voor sterk maken dat de provincie hierin bijdraagt. Je investeert hiermee direct in leefbaarheid voor mensen. Wijkbewoners raken niet van elkaar geïsoleerd. Een autotunnel geeft in dit geval ook sociale samenhang
• Meehelpen aan een goed Intercity Station Ede Wageningen, met voldoende accommodatie voor auto- en fietsparkeren: help waar nodig de gemeente in haar plannen
• Zorg voor investeren in de kenniseconomie rondom het Intercitystation: Het Word Food Centre is een katalysator, maar het gaat ook om de kenniseconomie die direct erom heen ontstaat. Campusontwikkeling vanuit de WUR Wageningen
• Zorgen voor meer verkeersveiligheid op de provinciale wegen, speerpunt is de N224 bij Kernhem
• Zorg voor goede doorstroming op e N224 bij Ederveen richting Veenendaal en A12
• De Parklaan gaat nu eindelijk door met o.a. geld van de provincie
• Pak “rotte plekken” aan in je kern . De provincie heeft hiervoor het programma Steengoed benutten:  ik denk dan aan gebied Parkweg, maar ook aan leegstand Ede Centrum
• Agrarisch buitengebied: samen met gemeente de agrariërs steunen bij het maken van omslag naar duurzame landbouw, met behoud van omgevingswaarden nieuwe activiteiten mogelijk maken wanneer agrariërs willen stoppen
• Edese erfgoed kan en mag rekenen bij noodzaak op een financiële ondersteuning vanuit de provincie
• Het concept van Kulturhusen is interessant en krijgt steeds meer aandacht. In Wekerom heeft de provincie geïnvesteerd destijds. Dorpshuizen hebben het moeilijk, nagaan of nieuwe formules kunnen worden gerealiseerd. In het kader van leefbaarheid doet provincie nu al veel mee via investeringen
• Wijken en dorpen in Ede moet kunnen bruisen. Elkaar kunnen ontmoeten vinden wij als CDA erg belangrijk. Daarom belangrijk dat in wijken, buurten en dorpen ontmoetingsplaatsen zijn en blijven. Initiatieven daartoe kunnen steun van provincie samen met gemeente krijgen.

Ik houd nu op, kan nog wel doorgaan (schreef Bert)  en dat tweede deed hij dus ook…

• IN aanvulling:  dat kruispunt bij Ziekenhuis verdient ook een geheel nieuwe aanpak en betere doorstroming !  Wageningen en Ede moeten veel sneller en makkelijker te bereiken zijn.

Statenlid sinds 2015

Iedereen is welkom in Gelderland. Het staat alle Nederlanders vrij om zich binnen de landsgrenzen te vestigen waar zij willen. De komst van Randstedelingen levert zowel positieve zaken op (impuls voor Gelderse economie) en zaken op die onder druk komen te staan/om een oplossing vragen: aanbod woningen, meer vervoersbewegingen (woon en werk), om maar enkele voorbeelden te noemen.

Geen specifieke zaken voor Ede. We staan aan de lat voor heel Gelderland en proberen daar een zo sociaal mogelijke invulling aan te geven. Een gezond en veilig Gelderland is vooral ook een sociaal Gelderland met een vitale natuur, voldoende werkgelegenheid, nauwelijks wachtlijsten voor een betaalbare, duurzame (sociale) woning en vrij reizen met het OV in de daluren.

Lijsttrekker en fractievoorzitter PvdA Gelderland

De toestroom vanuit de Randstad ziet de PvdA als een kans maar ook als een uitdaging. Het is prachtig dat zoveel mensen in onze mooie provincie willen wonen, iedereen is hier welkom. Het betekent ook dat talent en kennis hier weer naartoe verhuist, in plaats van dat het naar het westen gaat. En dat is een kans voor de economie. Tegelijkertijd betekent dat, dat er veel meer huizen gebouwd moeten worden. De vraag vanuit de Randstad drijft de prijs van woningen op en er is al woningnood. De PvdA vindt dat iedereen zeker moet zijn van een betaalbaar huis. Daarom wil de PvdA de komende tien jaar 100.000 betaalbare woningen extra mogelijk maken. Dus geen dure villa’s in het groen, maar gewone huizen voor gewone gezinnen met gewone inkomens. De provincie stuurt daar op met de zogeheten Woonagenda’s. Maar als het aan ons ligt trekken we ook extra miljoenen uit om leegstaand vastgoed – winkels, kantoren, erfgoed – om te bouwen tot broodnodige woningen. We doen dat zoveel mogelijk binnen de bebouwde kom. Maar op plekken waar binnenstedelijk al veel dichte bebouwing is, moeten we ook buiten de bebouwde kom kijken.

Specifiek voor Ede wil de PvdA het World Food Center mogelijk maken. Maar dan moet er wel aan een aantal belangrijke voorwaarden voldaan worden: zo moeten schoolklassen tegen gereduceerd tarief toegang krijgen, moeten de risico’s voor gemeente en provincie zijn afgedekt als het project niet haalbaar is (en moet het terrein dus in overheidshanden blijven en niet naar een commerciële partij gaan), en willen wij zeker weten dat de bezoekersaantallen realistisch zijn. Ook willen we de bereikbaarheid van Ede en van Wageningen verbeteren, door een aantal aanpassingen in infrastructuur, maar juist ook door een forse extra investering in bus en treinvervoer en extra ruimte voor de fiets.

ChristenUnie-Statenlid Gelderland

Ja, eerlijk gezegd kan ik me wel voorstellen dat mensen in Ede willen wonen. Het is er prachtig, zelf woon ik er ook met veel plezier. Mooie natuur, goede voorzieningen, prima verbindingen.Geen wonder dat mensen zich daar graag vestigen.Wat we wel belangrijk vinden is dat de Edenaren zelf ook passend kunnen wonen. Nu moeten bijvoorbeeld starters heel lang wachten op een huis. Dus: zorgen dat het aanbod goed aansluit op de vraag betekent ook woningen voor starters, senioren, generatiewoningen, mantelzorgwoningen en dergelijke.

Nou, Gelderland is de voedselprovincie van Nederland met Food Valley als kerngebied en Ede als ‘Food-hoofdstad’. Die lijn zetten we graag door in de komende periode: vanuit de opgebouwde expertise bijdragen aan gezond en duurzaam voedsel wereldwijd.En bij zo’n centrale functie horen natuurlijk ook goede verbindingen, zoals bijvoorbeeld een kwartiersdienst op de Valleilijn.

Je begrijpt dat ik graag alle Edenaren die hun geloof in een waardevol Gelderland een stem willen geven, oproep om ChristenUnie te stemmen!

Fractie- en communicatiemedewerker SGP provincie Gelderland

Ons verkiezingsprogramma gaat niet specifiek op de stroom Randstedelingen die naar Ede en omgeving komen in. Wel benadrukken wij dat er voldoende betaalbare woningen voor jong en oud moeten zijn. We hebben in Nederland een vrije vestiging, dus niet actief stimuleren of remmen. We moeten ook voldoende arbeidskrachten in onze provincie hebben.  De regio’s bepalen wat in hun regio nodig is aan voldoende woningen. Dat faciliteert de provincie. De gemeenten zijn dus via de regionale woonagenda’s aan zet.

Wij willen de regio Food Valley maximaal faciliteren om als grote speler op het gebied van voedselproductie op de kaart te staan. Ook hier is de regio aan zet en zij dient niet gehinderd te worden door de provincie, maar maximaal gefaciliteerd te worden. Ontwikkelingen zoals het WFC staan wij van harte achter. Een ander punt is dat wij vinden dat het luchtruim eerst her-ingedeeld moet worden alvorens Lelystad open kan. Dit is van belang voor de inwoners van Ede.

campagneleider / fractievoorzitter Staten fractie GroenLinks Gelderland

Vooropgesteld, we vinden dat iedereen vrij is om te gaan wonen waar hij of zij wil. Tegelijk moet je hier als provincie, samen met de gemeente, ook op voorbereid zijn. Concreet betekent dat; investeer in goed openbaar vervoer en fietspaden, zodat niet iedereen gelijk de auto neemt. Zeker in de steden is dit met het oog op de luchtkwaliteit en leefbaarheid van belang. Daarnaast; kies bewust voor het behoud van de groene ruimte, zowel ín de bebouwde kom in de vorm van parken, als daarbuiten, waar het gaat om natuur. Het is ook een onderwerp op de Statenagenda

Wij maken ons sterk voor technische verbeteringen aan spoorlijnen die de dienstregeling robuuster maken, zoals het gebruik, verbetering, aanleg van dubbelspoor van Ede naar Barneveld. Daarnaast maken wij ons sterk voor het nachtnet per spoor vanuit Utrecht via Ede-Wageningen en Arnhem naar Nijmegen.

In 2015 hebben we al eens berekend dat de vierkante kilometer met de meeste fijnstofuitstoot vanuit veehouderijbedrijven in Ede ligt. We denken dat daar helaas nog weinig in gewijzigd is. In 2014 stond Ede ook hoog in de lijstjes met fijnstof-, ammoniak- en geuruitstoot. Ede heeft veel landbouwdieren die nooit buiten komen. Varkens waarvan de staarten worden afgeknipt omdat ze anders vanwege verveling en gebrek aan ruimte in elkaars staarten bijten. Ede heeft ook een van de grootste megastallen van Gelderland, met vergunning voor 7600 vleeskalveren. Dit zal als eerste anders moeten. Door de ammoniak vanuit veehouderijbedrijven is het met stikstofgevoelige natuur in de gemeente Ede ook niet goed gesteld. (Denk aan de berichten over vogeltjes in Ede die vanwege kalkgebrek hun pootjes breken.)Onze fractie wil minder dieren, met meer ruimte, en uitloop naar buiten. En verder een transitie naar biologische landbouw, en meer plantaardige voeding. (Beter voor dieren, milieu en natuur.) Verder natuurlijk energiebesparing om opwarming van de aarde tegen te gaan, en meer duurzame energie (zonnepanelen op daken, windmolens daar waar ze geen overlast geven, eventueel zonnepanelen op waterbassins en oude stortplaatsen, etc.) We zijn bijzonder uitgesproken tégen de opening van Lelystad Airport.