Sommige woorden moet je wantrouwen. Onderhoud is er zo eentje. Modernisering ook. Of vernieuwing. Als ik dat soort woorden lees dan gaat direct de handrem er op. Het bekt natuurlijk lekker maar in de praktijk betekenen dit soort woorden: afbraak. Vernietiging. Kaalkap. Maar met een sausje van een positief woord hopen bestuurders hun onzalige plannen makkelijk aan de man te brengen.
Op 20 november had ik zo’n handremmoment toen onze jonge wethouder JP van der Schans op Twitter een ‘Herstelplan voor de monumentale Sysseltselaan’ aankondigde. Gelukkig waren onze vrienden van de EdeStad een stuk nuchterder met hun eerste zin: “De gemeente Ede gaat nog dit jaar ruim zestig bomen langs de Sysseltselaan kappen”.
De Sysseltse laan…Welke Edenaar van 50+ kent de Sysseltselaan niet. Prachtig! Een spannend laantje. Ik ken Edenaren die daar verwekt zijn. Wil je dit voor jezelf controleren check dan het trouwalbum van je ouders en zie je een foto in een witte jurk onder een hemel van frisgroen beukenblad dan heb je alvast een eerste aanwijzing! Duizenden trouwfoto’s werden er gemaakt.
Was je eenmaal geboren dan was de Sysseltselaan ook een paradijs. Je kon er stiekem naar de soldaten gluren. Als je echt lef had, ik niet dus, dan klom je in één van die bomen en kon je urenlang staren over het kazerneterrein. En als je dan gezien werd dan had je de kans dat één van die soldaten je aansprak vanachter het hek en dan was het rennen!
Vuurwerk afsteken voor Oudjaar? In de Sysseltselaan. Afspreken met je klasgenootjes na school? Sysseltselaan. De Sysseltselaan was ook de poort naar het duistere bos. Mijn ouders vertelden er graag bij dat er vroeger in de Sysselt, op de hoogste berg met uitzicht over heel Ede, een galg stond waaraan Edese criminelen werden opgehangen. Hun geesten waarden er nog steeds rond. Zeiden ze.
De Sysseltselaan is dus niet zo maar een rijtje bomen. De Sysseltselaan is een memory lane, een pad van herinneringen. Dat is historie. Nou kun je op Trumpiaanse wijze snel even op Twitter zetten dat er een herstelplan komt, wat in de praktijk gewoon inhoudt dat de helft gekapt wordt en wordt vervangen door bonsaiboompjes, maar dan ken je Ede nog niet.
Dan gaan we de barricaden op! Nou ja, de digitale barricaden en dat heet een petitie. Al meer dan 1000 mensen ondertekende deze petitie en dat is al heel veel maar dat moeten er nog veel meer worden. Bij de petitie staat ook dat de kap niets te maken heeft met biomassa. Dat is even een minpuntje want de gemeente Ede moet jaarlijks 3 miljoen kilo hout aanleveren bij hun vrinden van het Warmtebedrijf en de bomen raken langzaam op. Die 130 oude beuken van de Sysseltselaan dragen dus een behoorlijke steen aan bij aan die leveringsverplichting.
Nou is het verweer van de gemeente Ede dat sommige beuken oud zijn. Ziek. En dood gaan. Dor hout als het ware en de discussie over dor hout kennen we nog toen het ging om Corona waarin sommige columnisten schreven dat Corona een zegen was voor de kosten van de gezondheidszorg omdat Corona al het dorre hout zou opruimen. En met het dorre hout werden oude en zieke mensen bedoeld. Dat wil geen weldenkend mens. Maar voor bomen maakt de Edese Hugo de Jonge blijkbaar graag een uitzondering.
Er is niets mis met een dode boom. Dode bomen zijn een bron van leven. Een zieke boom kan gewoon weer beter worden. Maar je kunt natuurlijk, heel efficiënt, alles in één keer kappen. Dat kost minder en levert in één klap een weekje stoken op voor de Edese biomassacentrales.
Je zou ook langzaam bomen kunnen vervangen. Op het moment dat het echt niet anders kan. Ieder jaar een paar bomen weghalen en herplanten. En dan niet van die dunne sprieten, omdat die zo lekker goedkoop zijn, maar stevige beuken waar je je direct achter kunt verstoppen. Dat kost een paar centen meer en levert wat minder brandhout op maar zou een zegen zijn voor al die Edenaren die nog graag herinneringen ophalen tijdens een korte wandeling door de Sysseltselaan. En nieuwe herinneringen maken.
En wie weet levert een Sysseltselaan met nog steeds veel beschutting van de bomen ook in de toekomst de zo gewenste bevolkingsgroei op.
https://www.petitie24.nl/petitie/3437/red-de-monumentale-beuken-aan-de-sysseltse-laan
Dank je wel voor dit artikel Mo! Wij lopen meerdere keren per week door deze prachtige laan en ik ben verbijsterd over dit plan en het gemak waarmee bomen worden gekapt zonder dat er iets substantieels voor in de plaats komt. Over het algemeen zijn de bomen gezond. Op een paar plekken zou het goed zijn wat jongere exemplaren (geen sprietjes) te vervangen.
Déjà vu
Er zijn plannen om de beuken van de Sysseltselaan te kappen.
Een paar jaar geleden wilde de gemeente een andere oude beukenlaan kappen: de Doolhoflaan. Net als nu kwam ook toen een reactie uit de burgerij op gang. En werd er een alternatief gepresenteerd aan de raad: gefaseerde vervanging met al wat grotere bomen. Op die nieuwe bomen zou zelfs tien jaar garantie worden gegeven. Die integrale kap ging niet door.
Maar van gestructureerd herstel van de Doolhoflaan is verder ook niets vernomen of gebleken.
En dan is nu dus de Sysseltselaan aan de buurt. Jaren geleden al op de nominatie om door Defensie te worden onttrokken aan de openbaarheid dreigt nu kaalkap.
Zeker, gefaseerde vervanging door al wat grotere bomen is duurder. Maar die kosten kunnen over een langere periode gespreid worden, dus dan valt de pijn wel mee.
En och, vergeleken bij tal van andere geld slurpende zaken waar de gemeente (de gemeenteraad) blijmoedig mee heeft ingestemd zou dat geld voor een duurdere, maar betere, verjonging van de Sysseltselaan geen probleem mogen zijn
We hebben het wel over een cultuur-historisch zeldzaam geworden landschapselement.
Over rentmeesterschap gesproken……
Eens met Mo en de reageerders dat er alles aan gedaan moet worden om oude bomen te behouden. Zeker in deze tijd van klimaatverandering en verlies aan biodiversiteit.
Jan Kijlstra geeft het al aan in zijn reactie: kijk naar de Doolhoflaan! Destijds wilde een parkbeheerder uit Arnhem alles daar kappen en een ‘frisse jonge laan’ aanplanten. Maar voordat een boompje van 10 jaar dezelfde natuurwaarde heeft als zijn voorganger van 150 jaar… daar gaan tientallen jaren overheen!
Dus werd – dankzij het protest van tientallen betrokken burgers waaronder ik – uiteindelijk gekozen voor forse snoei van valgevaarlijke bomen, kap van een enkel rot exemplaar en lichte snoei van de overblijvende gezonde bomen. Het karakter van de Doolhoflaan bleef in tact, inmiddels doorstonden de bomen vele stormen, de vleermuizen en de bosuilen hoefden niet te verkassen en de mensen zijn blij.
Niet altijd hebben park- en bosbeheerders ondanks hun frisse nieuwe ideeën het bij het rechte eind.
Dag Mo,
Leuk artikel! Goede actie! Helaas is alles aan verandering onderhevig.
Zou het kunnen zijn dat de galg op de Paasberg stond. Meestal is de naam ‘Paasberg’ een verwijzing naar Golgotha wat natuurlijk een Bijbelse verwijzing is. Lang geleden zag men deze bult vanuit alle richtingen direct als waarschuwing liggen.