Het is juli 2030. De parlementaire enquêtecommissie WFC is voor de tweede dag bijeen. De SGP, Forum voor Burgerbelangen en fractie MedeEde (= Charifa El Kaddouri) vormen het huidige bestuur van gemeente Ede. Er is tijdens de collegevorming besloten een onderzoek te starten naar de gang van zaken rond het World Food Center. Onder leiding van voorzitter Berry Bouw probeert men de opkomst, maar meer nog de ondergang van dit prestigieuze voedselproject in kaart te brengen. Gisteren heeft men voormalig wethouder Leon Meijer de gehele dag gehoord en vandaag is onder andere Mo uit Ede als deskundige opgeroepen.
Voorzitter Bouw:
Mijn eerste vraag aan u is waarom zit u hier met een bivakmuts op?
Mo uit Ede:
Nou, dat is eigenlijk nog steeds één groot statement richting de colleges die we de afgelopen decennia in Ede hebben gehad. Er is wel steeds politieke transparantie gepredikt maar besloten vergaderingen, geheimhoudingsplicht en het ontwijken van simpele vragen waren schering en inslag. Zo zit ik nu nog steeds te wachten op antwoord op mijn vraag uit 2019 hoeveel wachtgeld er is uitgekeerd aan wethouders. Die geheimzinnigheid wil ik dus dan ook als kunstvorm graag door mijn anonimiteit blijven reflecteren meneer de voorzitter!
Voorzitter Bouw:
Helder zeggen we dan altijd binnen de SGP-fractie. Het schijnt dat in de besluitvorming van het realiseren van het WFC er weinig politieke weerstand te bespeuren was. Kunt u schetsen hoe de toenmalige situatie in bestuurlijk Ede was?
Mo uit Ede:
Er heerste toen een bestuurlijk klimaat om zich als wereldstad te presenteren en er werden er allerlei zaken bedacht om zich daarbij flink in de kijker te spelen. Het waren veelal projecten waarmee veel gemeenschapsgeld was gemoeid en waar het uiteindelijke rendement onzeker was of juist bij voorbaat vaststond dat het gedoemd was te mislukken. Dat terwijl er in diezelfde tijd steeds grotere tekorten aan het ontstaan waren in het publieke domein. Vooral de zorg stond erg onder druk. Maar in Ede waren het overwegend de dromers met een enorme expansiedrift die het voor het zeggen hadden. Oppositie was er nauwelijks.
Voorzitter Bouw:
Wat was uw rol in die tijd?
Mo uit Ede:
Ik was toen als bezorgde en kritische burger aardig actief op twitter. De ouderen onder ons zullen dat medium zich nog wel kunnen herinneren denk ik. Ik gaf dan vaak op cynische wijze commentaar op politieke ontwikkelingen in gemeente Ede. Ik ben ook nog onderdeel geweest van een collectief van columnisten op… hoe heette dat ook al weer? Wacht even. Oh ja, dat was een website met de naam EdeDorp. Haha, dat dekte de lading goed. Ede, een uit de kluiten gewassen dorp met heuse stadsallures, maar het is vandaag nog steeds een dorp hè!
Voorzitter Bouw:
Is er toen nog een punt geweest waarop het hele WFC gebeuren kon worden afgeblazen. Laat maar zeggen een moment van de stekker eruit trekken?
Mo uit Ede:
Ik herinner mij nog een raadsvergadering, dat heette toen Politieke Dag Ede, waarop er toch wel wat bedenkingen waren. Dat zal ergens in juli 2019 zijn geweest. Toenmalig wethouder Meijer sprak van onderbuikgevoelens bij raadsleden die niets in het hele WFC zagen of juist wilden weten hoeveel de financiële schade zou zijn als de hele zaak zou worden stopgezet. Hij maande de raad toen tot snelle besluitvorming want elke dag uitstel zou ook veel geld gaan kosten. Dat afblazen zou trouwens toen maar peanuts zijn geweest vergeleken wat het hele WFC de gemeenschap uiteindelijk zou gaan kosten. Maar dat was toen lang niet iedereen duidelijk. Een paar raadsleden en wat kritische twitteraars roerden zich maar het bestuurlijke speeltje moest koste wat het kost doorgaan natuurlijk.
Voorzitter Bouw:
Toch heeft de toenmalige raad in meerderheid groen licht gegeven voor de realisatie van de alle WFC plannen!
Mo uit Ede:
Het college bestond toen uit het CDA, CU, VVD, Gemeentebelangen en GroenLinks. Binnen die laatste fractie was er wel wat onvrede met het hele gebeuren maar dat was meer voor de bühne natuurlijk. De andere vier hadden nog steeds een meerderheid, dus dat WFC ging er echt wel komen met GroenLinks in of ‘Out’ het college. Binnen de CU hadden ze wellicht ook wel hun twijfels, maar ja die lieten hun eigen wethouder natuurlijk niet vallen. Zo werkt dat dan ook weer in de politiek hè. Haha, een echte raad had er toen wel raad mee geweten!
Voorzitter Bouw:
Hartelijk dank voor het beantwoorden van onze vragen meneer Mo. Ik krijg trouwens net ingefluisterd dat wethouder Gerrit Heij alsnog zal proberen het antwoord op uw vraag uit 2019 boven water te krijgen. Wilt u trouwens ook nog specifiek weten hoeveel wachtgeld er is uitbetaald aan al de wethouders die in de loop der tijd op dit dossier zijn gesneuveld? Uw kunt trouwens uw reiskosten in de kamer hiernaast rechtstreeks bij burgemeester van Druiten declareren. Moet u wel uw naam en adres opgeven want anders vervalt dit recht.
Mo uit Ede:
Ik zie sowieso af van die reiskosten want ik wil de gigantische miljoenenstrop van Gemeente Ede die het World Food Center heeft veroorzaakt niet verder laten oplopen. We betalen ons tegenwoordig als Edese burgers al scheel aan allerlei extra heffingen en toeslagen om de gemeentelijke begroting door het WFC fiasco weer enigszins rond te krijgen. Haha, ik wil dus echt geen verdere lastenverzwaring voor de burgers op mijn geweten hebben.
Voorzitter Bouw:
Nogmaals bedankt voor uw komst en inbreng. We zullen het zeer zeker meenemen in onze bevindingen en verwerken in het eindrapport dat, het zal u niet verbazen, een vernietigend karakter zal hebben. Ik roep nu de volgende gedaagde op… de heer René Verhulst.