In mijn jongere jaren was ik veel op de boerderij bij mijn oom in zuidoost Drente te vinden. Koeien melken, voeren, trekker rijden, kuil afspitten, dat soort werk. Mijn oom spreekt Drents dat ik wel redelijk volgen kan. Een keer vroeg hij of ik de file ook gezien had. Er was verderop inderdaad een weg, maar een file daar zou toch wel bijzonder zijn. Nieuwsgierig liep ik daarom naar buiten, maar een file was er niet te zien. Dat melde ik mijn oom die daarop in lachen uitbarstte. Bleek dat hij de vijl bedoelde, de vile op zijn Drents. Het verhaal ging de hele buurt rond. Ik kon nog niet een stukje fietsen of er riep wel iemand ‘Hej de vile nog ezene’of iets dergelijks. Ja taalverschillen, een geweldige bron van humor. En geef toe dat maakt het leven een stuk interessanter. Voor mij geldt dan ook dat er na de schepping op aarde weinig te beleven viel. De mensen spraken allemaal een soort van een Algemeen Beschaafde Taal. Ik zeg niet welke want de geleerden zijn het daarover nog niet eens. Zoekt u maar eens op internet met de zoekterm ‘welke taal sprak Adam’.
Maar goed, één taal dus, wat een saaiheid. Geen spraakverwarring, niks. Als iemand om de vile vroeg wist iedereen direct wat er bedoeld werd. Nee pas echt interessant op aarde werd het met de bouw van de Toren van Babel en de spraakverwarring die God de mens voor zijn hoogmoed als straf oplegde. Zeg ik straf? Voor taalfanaten, waar ik mij onder schaar, een geschenk uit de hemel.
Dat taal zou verdelen is ook maar een deel van het verhaal. In een ver land kwam ik een keer een Turkse meneer tegen. Toen ik hem in het Turks vroeg hoe het met hem ging, werd ik direct omhelst Het was een mooi verbindend moment. En vinden we het allemaal ook niet prachtig als een buitenlandse artiest in zijn beste Nederlands op het podium ‘Gudavend’ zegt? De zaal wordt bijkans van enthousiasme afgebroken. Maar goed, ik geef toe als een Eritrese statushouder in zijn beste Nederlands ‘Gudavend’ zegt is de reactie anders. ‘INBURGEREN‘ schreeuwt de zaal.
Inburgeren, ja daar was iets mee van de week. CDA en de VVD willen migranten die niet voldoen aan hun inburgeringsplicht het stemrecht ontnemen. Toevallig werkt er bij ons op De Roek een Eritrese statushouder die bezig is met zijn inburgering. Ik heb hem het plan van CDA en VVD voorzichtig verteld en de rest van de dag vrij gegeven om het te verwerken.
Ok grapje. Inburgeren is best wel belangrijk. Zeker voor mij als taalfanaat is het onbegrijpelijk dat als je de taal niet spreekt niet de hele dag met een woordenboek rondloopt om de taal te leren. Maar misschien ben ik geen maatstaf. In Eritrea spreken ze Tigrinyah en ik zag de komst van onze Eritrese medewerker daarom als een uitstekende gelegenheid om Tigrinyah te gaan leren. Dat is echter niet de bedoeling maakte mijn vrouw mij duidelijk. Het gaat erom dat onze nieuwe medewerker Nederlands moet leren spreken.
Samen met de zeer betrokken inzet van ambtenaren van de gemeente Ede, onze medewerkers en van hemzelf werken we daar nu hard aan. Wat ook maar weer eens duidelijk maakt dat inburgeren geen individueel proces is.
En het gaat goed, elke dag maakt hij vorderingen, ik denk dat hij zijn stemrecht wel kan behouden. Dat we er echter nog niet zijn merkte ik van de week. ‘Heb je de vijl gezien?’, vroeg ik hem. Antwoordt hij met een Amsterdams accent, ’Ja, drie kilometer.’