Belastingen omhoog, vertrouwen omlaag

Het is nog maar een half jaar geleden: Ede krijgt een nieuw zwembad. Het college loodste vakkundig een voorstel van Polar Bears door de gemeenteraad om een zwembad te bouwen dat eigenlijk alleen geschikt is voor waterpolo. Kennelijk moest er nog een verkiezingsbelofte worden ingelost. Volgens het college kost dat nieuwe zwembad 22 miljoen euro. Achteraf bleek het 1,83 miljoen te kosten maar dan per jaar en dat 40 jaar lang ofwel 73 miljoen.

Dan het project Spoorzone, het nieuwe station. Tien jaar geleden werd er gezegd dat het ‘maar’ 113 miljoen zou gaan kosten. De teller staat inmiddels 43 miljoen hoger.

Vorig jaar haalde het college eventjes 30 miljoen uit de gemeenschappelijke Edese spaarpot. Waarvoor? Om toekomstige ‘investeringen’ in nieuwe bouwprojecten mee te kunnen financieren. Ik heb nooit begrepen waarom dat ten koste moet van de huidige inwoners van Ede. Laat die nieuwe bewoners of projectontwikkelaars er maar voor zorgen dat er genoeg geld komt om die projecten te betalen.

Uit het potje werd al snel het verlies op het WFC afgeboekt: 5 miljoen euro. Hoezo, nieuwe bouwprojecten?

Dan hebben we nog de Parklaan. Ik weet niet of alle rekeningen en meerwerkjes al binnen zijn maar die kost 71 miljoen in plaats van de begrote 61 miljoen.

Nog zo’n leuk project: het PicoBellopad. Dat wordt in ieder geval 8 miljoen duurder dan begroot en dan reken ik de kosten van een nieuwe rotonde bij de Zandlaan maar niet mee.

Ik begin er nog maar een keer over. De gemeente Ede huurde in 2023 voor 20 miljoen aan zzp’ers, freelancers, consultants en andere figuren in. Dat was vijf miljoen meer dan het jaar daarvoor. Neem je die mensen in loondienst dan bespaar je al snel de helft.

Alles even snel optellen: 174 miljoen….

Je zou denken dat het hele college na zo veel geblunder inmiddels vervangen zou zijn. Dat is dus niet zo. Je zo denken dat het in de gemeenteraad minimaal tot moties van wantrouwen zou hebben geleid. Of in ieder geval een lekkere scheldpartij.

Er gebeurde eigenlijk helemaal niets. Wethouders staan nog steeds grappend en grollend te roepen dat de schuld bij alles en iedereen ligt, behalve bij henzelf. En de gemeenteraad grinnikt een beetje meewarig mee.

Maar nu moeten ze met de billen bloot. Ede gaat de rode cijfers in. De belastingen moeten omhoog en niet zo’n klein beetje ook: 13½ procent. Met die stijging beginnen ze nu alvast, zodat het niet teveel opvalt in het jaar van de verkiezingen.

De vraag is dan: wie heeft hier nu schuld aan?

Ik heb wel een vermoeden. En iedereen die nog twijfelt vraag ik dit stukje opnieuw te lezen. Ieder raadslid dat een beetje na kan denken kon dit zien aankomen. Iedere wethouder met een klein beetje gevoel van zelfkritiek weet het ook wel.

Maar wie krijgt de schuld van het college dat de belastingen met 13½% wil verhogen? De Rijksoverheid! Handig. Een orgaan zonder gezicht, zonder naam. Geef gewoon de overheid de schuld. De overheid is namelijk niemand want de overheid zijn we eigenlijk allemaal.

Makkelijk, hé?